Türk Hava Yolları’nın ‘Tekirdağ’ isimli Boeing 737-800 model uçağının Amsterdam’daki Schiphol Havalimanına iniş yaparken düşmüştü. Kazanın üstünden tam 15 yıl geçti ama nedenlerine ilişkin sorular hâlâ cevapsız.. 6 Şubat 2020’de hazırlanan raporun içeriği merak konusu….
Türk Hava Yolları’nın 1951 sefer sayılı İstanbul-Amsterdam uçuşunu gerçekleştiren ‘Tekirdağ’ isimli Boeing 737-800 model uçak -25 Şubat 2009 tarihinde- Amsterdam Schiphol Havalimanı’na iniş yaparken düştü. Aradan 15 yıl geçmesine rağmen 6’sı yolcu 9 kişinin yaşamını yitirdiği, 50’nin üzerinde kişinin yaralandığı kazanın üzerindeki “Sis Perdesi” bir türlü aralanmadı.
New York Times gazetesinin 20 Ocak 2020 tarihli haberi dikkatleri yeniden bu kazaya çevirdi. Haber, “Boeing’in Ölümcül Kazadaki Sorumluluğu Nasıl ‘Gömüldü” (How Boeing’s Responsibility in a Deadly Crash ‘Got Buried’) başlığını taşıyordu.
Uçağın düşme nedenini araştırması için Hollanda Güvenlik Kurulu (OVV) tarafından görevlendirilen havacılık güvenliği uzmanı Hollandalı Prof. Dr. Sidney Dekker gazeteye yaptığı açıklamada, “25 Şubat 2009 tarihinde Amsterdam Schiphol Havaalanına inerken düşen Türk Hava Yolları’na ait Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı ile ilgili 138 sayfalık hazırladığım kaza raporundan ABD’nin baskısı sonucu geriye sade ‘bir sayfa’ kaldı. Hollanda Güvenlik Kurulu’nun nihai raporundan kaza ile ilgili bulgular büyük ölçüde örtbas edildi. Hollanda Güvenlik Kurulu, hazırlanan kaza araştırma raporu ve neticesi ile ilgili bilgileri örtbas etmeseydi. Endonezya’da Lion Hava Yolları’na ve Etiyopya Hava Yolları’na ait Boeing 737 Max 8 tipi uçaklar düşmezdi” diyerek, Boeing yetkililerini ve Hollanda Güvenlik Kurulu’nu işaret etmişti.
Dekker hasıraltı edildiğini söylediği raporda, “THY uçağının düşüşünde, Boeing’in sistemsel tasarım hatalarının da etkili olduğu” yönünde bilgiler yer alıyordu.
-New York Times’ın haberi Hollanda basınında büyük yankı uyandırdı. Haberden bir gün sonra Hollanda Güvenlik Kurulu (OVV) ala acele savunmaya geçti ve eteğindeki taşları birer birer dökmeye başladı. Prof. Dr. Sidney Dekker’in 2 Temmuz 2009 tarihli raporu ve OVV’Nin kendi hazırladığı 5 Mayıs 2010 tarihli rapor internet sitelerine konuldu. (21 Ocak 2020)
Hollanda Temsilciler Meclisi, konuyu araştırmak için karar alarak soruşturma komitesi oluşturdu (31 Ocak 2020).
Temsilciler Meclisi ilgilileri dinlemek için 6 Şubat 2020 tarihinde düzenlenecek oturuma davet etti. Dinlenmesi için davet edilen isimler arasında; Boeing CEO’su David Callhou, Prof. Dr. Sidney Dekker, 2009 yılında Hollanda Güvenlik Kurulu (OVV) Başkanlığı görevini yürütenPietervanVollenhoven ve o tarihte Hollanda Güvenlik Kurulu (OVV) Başkanı JeroenDijsselbloem yer aldı.
DÖRT YILDIR AÇIKLANMAYAN RAPOR
Boeing CEO’su David Callhou, Hollanda Temsilciler Meclisi’nin 6 Şubat 2020’de düzenlenen 15:00 -16:30 arasındaki soruşturma toplantısına, mazeret bildirerek katılmadı. Prof. Dr. Sidney Dekker çevrimiçi olarak; PietervanVollenhovenve JeroenDijsselbloemise oturuma mevcutlu olarak katıldı.
Oturumda, Prof. Dr. Sidney Dekker ileOVV’nin 2009’daki Başkanı PietervanVollenhoven arasında ateşli tartışmalar yaşandı, ancak tartışmada birçok konuya açıklık getirilmedi. Boeing CEO’su David Callhou’nun katılmadığı soruşturma komitesinin değerlendirme raporu aradan dört yıl geçmesine rağmen hala merak konusu.
Soruşturma komitesinin Lahey’de düzenlenen oturumuna Türk Hava Yolları’ndan ve T.C. Lahey Büyükelçiliği’nden yetkililerin neden gözlemci olarak katılmadığı ise bilinmiyor.
Kazada hayatını kaybedenleri saygıyla anıyor, kederli ailelerinin ve sevdiklerinin acılarını bir kez daha paylaşıyoruz.
Ahmert Korkmaz – Aydınlık
