Paris’te düzenlenecek Olimpiyat Oyunları, Sen Nehri’nin kıyısında 4 asrı aşkın zamandan beri sürdürülen sokak sahaflığının geleceğini tehdit ediyor.
Başkent Paris’te Fransa Kralı 4. Henri döneminden bu yana sokak sahafları, Sen Nehri’nin kıyısında, duvarlara monte edilmiş “yeşil kutular” olarak bilinen stantlarda ikinci el ve nadir kitaplar satıyor.
Stantlar, “vagon yeşili” olarak adlandırılan koyu yeşil renkleriyle ilgi çekiyor.
Kentte 26 Temmuz-11 Ağustos 2024’te düzenlenecek Olimpiyat Oyunları kapsamındaki açılış töreni için Paris Emniyet Müdürlüğü, güvenlik gerekçesiyle 150 sokak sahafından 600 standı kaldırmalarını istiyor.
Emniyetin talebine karşı çıkan sahaflar, stantların kaldırılmasına izin vermeyeceklerini belirtiyor. Stantlar kaldırıldığı takdirde başkentteki sokak sahaflığı geleneğinin akıbetinin ne olacağı ise bilinmiyor.
Sahaf Francis Robert ve sokak sahafları kültür derneğinin başkanı Jerome Callais, AA muhabirine, mesleklerinin inceliklerini anlattı ve Emniyet Müdürlüğünün stantların kaldırılması talebini değerlendirdi.
1980’den bu yana sahaflık yapan ææRobert, başkentteki sokak sahaflarının geçmişinin 1553-1610 yıllarında yaşayan Fransa Kralı 4. Henri dönemine dayandığını belirtti.
Robert, 4. Henri’nin Paris’teki işlek noktalardan 9. Köprü’de sokak sahaflarının ataları olan seyyar kitapçıların kitap satmalarına izin verdiğini söyledi.
O dönem sahafların, kitap satılan dükkanlar için “haksız rekabet” yaptıklarının değerlendirildiğine dikkati çeken Robert, yeterli yer kalmayınca seyyar kitapçıların matbaa ve kitap dükkanlarının bulunduğu köprünün sol tarafına, nehrin kıyısına yerleştiklerini ifade etti.
Robert, mevzuata göre sokak sahaflarının yeni kitap satamadıklarına dikkati çekti.
Sahaf Robert, bir asırdan eski vagon yeşili stantlarında çizgi roman, plak ve hatıra eşya sattığını, meslektaşlarının arasında en eski standa sahip olduğunu söyledi.
Robert, her sahafın standının kendine has özellikler taşıdığını ve birbirinden farklı olduğunu dile getirdi.
Dolu bir stant yaklaşık 1 ton ağırlığında
Emniyet Müdürlüğünün 150 sahafın standını kaldırmak istemesine ilişkin Robert, bunun için önemli bir lojistiğe ihtiyaç duyulacağına dikkati çekti.
Stantlardaki kitapların boşaltılması gerektiğini anlatan Robert, dolu bir standın neredeyse 1 ton ağırlığında olduğunu söyledi.
Sahafların Sen Nehri kıyısından gitmeyi kabul etmediklerini vurgulayan Robert, meslektaşlarının yerlerini muhafaza edebilmeleri için internette başlatılan kampanyada yaklaşık 145 bin imza toplandığını belirtti.
Paris’te 220 sokak sahafını temsil eden derneğin başkanı Callais, kitap stantlarının hassas olduğunu, bulundukları yerden kaldırıldıkları takdirde tahrip olacaklarını savundu.
Emniyet Müdürlüğünün 25 Temmuz tarihli mektubunda stantların kaldırılması gerektiğini belirttiğini anımsatan Callais, bunun kabul edilemez olduğunu söyledi.
Callais, “Bu, Paris mirasının önemli bir simgesine dokunmak demek.” görüşünü paylaştı.
Sokak sahaflarının 450 yıldır Sen Nehri’nin kıyısında faaliyet gösterdiklerini anlatan Callais, mesleklerinin 2019’dan beri Fransa’da somut olmayan kültürel miras listesinde yer aldığını belirtti.
Callais, birçok meslektaşının geçimini sadece sahaflıktan sağladığını, stantları taşındığı takdirde zorda kalacaklarını dile getirdi.
“Stantlarım kaldırılırsa geri gelmem artık”
Sahaf Callais, ileri yaştaki birçok meslektaşının “Stantlarım kaldırılırsa geri gelmem artık.” dediğini aktardı.
Callais, “Paris, kitapseverliğin ve eski kitapların başkenti.” ifadesini kullanarak, 2024 Olimpiyatları sırasında 8 gün boyunca stantlarını kapatabileceklerini sözlerine ekledi.
Esra Taşkın – AA