AB ülkeleri gaza uygulanacak tavan fiyatta anlaşamadı. Doğalgaz fiyatları için uygulanacak strateji Avrupa Birliği ülkelerini ikiye böldü. “bir yanda “İtalya, Belçika, Polonya, Bulgaristan, Yunanistan, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Malta, Romanya, Slovenya ve Slovakya” diğer yanda ise “Almanya, Hollanda, Avusturya, Danimarka, Estonya ve Lüksemburg” yer alıyor. Peki hangi ülke nasıl bir uygulama istiyor?
Çekya’nın çağrısı üzerine üye 27 ülkenin enerji bakanları Brüksel’de olağanüstü toplandı ama uzlaşma sağlanamadı
Toplantı bitiminde açıklamalarda bulunan Çekya Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Sikela, çok uzun ve zor bir toplantı geçirdiklerini belirterek, bugün üye ülkeler arasında gaza uygulanacak tavan fiyat konusunda bir anlaşma sağlanamadığını söyledi.
Sikela, “Çok farklı üye ülke grupları tarafından kabul edilebilecek bir paket üzerinde anlaşmaya çalıştık.” diye konuştu.
Tavan fiyat mekanizmasının olumlu ve olumsuz etkilerini değerlendirmek için şubat ayında bir revizyonu da pakete dahil ettiklerini aktaran Sikela, gaz arz güvenliği ve finansal istikrar konusunda endişeleri olan üye ülkelere güvence vermek için mekanizmanın otomatik olarak devre dışı bırakılmasını içeren bir teklif sunduklarına işaret etti.
Sikela, Avrupa’da ağustos ayında doğal gaz fiyatlarının zirve yaptığını anımsatarak, bu durumun tekrar yaşanmamasını sağlamaları gerektiğini vurguladı.
Enerji bakanlarının 19 Aralık’ta Brüksel’de tekrar bir araya geleceklerine dikkati çeken Sikela, “Toplantıda tartışacağımız yalnızca bir konu olacak, o da mekanizmayı başlatacak fiyat seviyesi.” ifadesini kullandı.
Neler yaşanmıştı?
AB Komisyonu, geçen ay piyasalardaki gaz fiyatlarına yönelik bir düzeltme mekanizması uygulanması teklifinde bulunmuştu.
Plan, Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören vadeli gaz kontratının iki hafta boyunca 275 avroyu aşması ve Avrupa’da sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) megavatsaat fiyatının küresel piyasaların 58 avro üzerine çıkması durumunda yürürlüğe girecekti.
AB dönem başkanı Çekya’nın üye ülkeler arasında uzlaşı sağlamak için hazırladığı son teklif, doğal gaz fiyatının megavatsaat başına 220 avroyu 5 gün boyunca aşması ve küresel LNG fiyatlarıyla farkın da 35 olması durumunda tavan fiyatın devreye girmesini içeriyordu.
İtalya, Belçika, Polonya, Bulgaristan, Yunanistan, Hırvatistan, Letonya, Litvanya, Malta, Romanya, Slovenya ve Slovakya söz konusu teklifi yeterli bulmamış, tavan fiyatın megavatsaat başına 160 avro, LNG fiyatıyla farkın da 20 avro olmasını istemişti.
Bu 12 ülke, önlemin vadeli işlemlerle birlikte diğer türev piyasalarda da uygulanmasını talep etmişti.
Almanya, Hollanda, Avusturya, Danimarka, Estonya ve Lüksemburg ise doğal gaza tavan fiyata mesafeli yaklaşıyor.
Bu ülkeler tavan fiyat uygulanmasının Avrupa’ya gaz tedarikini azaltmasından çekiniyor.
TTF’de işlem gören vadeli gaz kontrat fiyatı, ağustosta megavatsaat başına 340 avroya kadar çıkarken bugün ise 138 avrodan işlem görüyor.
AB ülkelerinin enerji bakanları, 19 Aralık’ta Brüksel’de tekrar toplanacak.
Doğal gaza tavan fiyat konusunda uzlaşı sağlanamadığı için yenilenebilir enerji projelerine daha hızlı izin verilmesini de içeren tedbirler henüz bakanlar tarafından onaylanamadı.
Muhabir: Ata Ufuk Şeker
