Amsterdam merkezinden araba ile yaklaşık 10 dakikada ulaşılan Zaanse Schans, Hollanda’nın Zaandijk kenti yakınlarındaki Zaandam’ın bir mahallesi. Tarihi bir semt olduğu için kültürel miras olarak koruması amacıyla Amsterdam’ın kuzeyindeki geniş bölgeden buraya taşınan yel değirmenleri ve ahşap evlerden oluşuyor.
Amsterdam merkeze araba ile 10 dakika uzaklıkta Zaandam şehrinin tarihi bir semti diyebiliriz Zaanse Schans için. Bir açık hava müzesi. 17. yüzyıldan kalma evleri, tarihi yel değirmenleri, Hollanda’ya özgü tahta ayakkabı imalathaneleri, peynir üretim çiftliği, kanalları ve tarihi kayıkları, limanı, hediyelik eşya dükkanları ile tarihin derinliklerinde bir yolculuğa çıkıyorsunuz.
İsmini yanındaki Zaan Nehri’nden alıyor. Zaanse Schans’da eskiden 600’e yakın yel değirmeninden onlarcacı hala ayakta ve çalışır durumda.
Deniz seviyesinden alçak bir ülke olan Hollanda’da (Nederlandd: Neder: Alçak / Landd: Ülke ) yel değirmenlerinin bu kadar çok olmasının nedeni suları tahliye etmekte kullanılmasıdır.
Ayrıca petrolün olmadığı, elektrikli motorların icat edilmediği o yıllarda yel değirmenlerinin döndürdüğü çarklarla yağ üretimi ve boya üretimi de yapılmış.
Tarihi yeldeğirmenlerinin günümüzde aheste aheste dönen pervaneleri bize bir şeyler anlatmaya çalışıyor gibi.
Bazı yeldeğirmenleri ise pervaneleri çıkarıldığı için tarihin sessiz tanıkları olarak şu anda depo olarak kullanılıyor.
Koruma altına alınmış şirin köy evleri ise market veya müze olarak kullanılıyor. Bu mekanlarda çalışan görevliler tarihi kıyafetleri ile hizmet ederek ziyaretçilere geçmişin güzelliklerini yansıtmaya çalışıyor
Foto-Haber: N. Çetin Nufel – nhaber.nl