Belçika’nın VRT televizyonu, Eurovision Şarkı Yarışması yayınını bölerek İsrail’in insan hakları ve basın özgürlüğüne yönelik ihlallerini kınadığı ve ateşkes talep ettiği mesaj paylaştı.
Flamanca yayın yapan VRT, İsveç’in Malmö kentinde düzenlenen Eurovision’ın ikinci yarı finalinin başında yayını keserek İsrail’in Gazze’deki saldırılarını protesto etti.
Kanalın yayımladığı mesajda “Bu, bir sendika eylemidir. İsrail devletinin insan hakları ihlallerini kınıyoruz. Ayrıca İsrail, basın özgürlüğünü yok ediyor. Bu nedenle yayınımıza bir süreliğine ara veriyoruz. Şimdi ateşkes.” ifadeleri kullanıldı.
Belçikalı iki bakan, daha önce İsrail’in Gazze’de sivillere yönelik saldırıları sürdükçe Eurovision Şarkı Yarışması’na katılmaması gerektiğini düşündüklerini bildirmişti.
Belçika, Portekiz, İngiltere, İrlanda, İsviçre, Norveç, Danimarka, Litvanya, Finlandiya ve San Marino’yu Eurovision Şarkı Yarışması’nda temsil edecek sanatçılar, Gazze’de acil ve sürdürülebilir ateşkes çağrısında bulunmuştu.
Avrupa’nın birçok ülkesinden farklı kesimler, 11 Mayıs’ta İsveç’in Malmö kentinde finali yapılacak Eurovision Şarkı Yarışması’ndan İsrail’in menedilmesi yönünde çağrılarda bulunmuştu.
İsrail’in Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımı İsveç’in Malmö kentinde protesto edildi
İsrail’in finali 11 Mayıs’ta düzenlenecek Eurovision Şarkı Yarışması’na katılımı, organizasyona ev sahipliği yapan İsveç’in Malmö kentinde on binlerce kişi tarafından protesto edildi.
Büyük Meydan’da (Stor Torget) toplanan protestocular, Eurovision Şarkı Yarışması’nda İsrail’in boykot edilmesini istedi.
Göstericiler, “Gazze’de çocuklar öldürülüyor”, “Soykırımı durdurun”, “Sonsuza kadar Filistin” yazılı pankartların yanı sıra Gazze’de öldürülen çocukları temsil eden maketler taşıdı.
“Filistin’e özgürlük”, “Soykırımcı İsrail”, “İsrail’e boykot” sloganları atan göstericiler, Möllevangstorget Meydanı’na kadar yürüdü.
Eylemciler, 11 Mayıs’ta da büyük bir gösteri daha yapılacağını duyurdu.
Avrupa Yayın Birliğinden (EBU) 2 Mayıs’ta yapılan açıklamada, Eurovision Şarkı Yarışması’nda davetlilerin Filistin bayrağıyla içeri alınmayacağı bildirilmişti.
Eurovision Şarkı Yarışması’nda İsrail’e tepkiler
2024 Eurovision Şarkı Yarışması’nın ikinci yarı final provasında sahneye çıkan İsrailli şarkıcı Eden Golan, şarkısını seslendirdiği sırada seyirciler tarafından protesto edildi.
Sosyal medyada yarışmanın düzenlendiği arenadan paylaşılan videolara göre Golan, “Hurricane” adlı şarkısını seslendirdiği sırada yuhalandı.
Prova süresince Golan protestoların hedefi oldu ve bazı seyirciler “Özgür Filistin” sloganı attı.
Arenada bulunan görgü tanıklarının sosyal medya paylaşımlarına göre Golan’ı yuhalayanlar, güvenlik görevlilerince uyarıldı ve protestolarını sürdürdükleri takdirde dışarı atılmakla tehdit edildi.
Protestoların ardından İsrail delegasyonunun arenayı terk ettiği, normalde tüm yarışmacıların performansları sonrası oturduğu “Green Room”da bulunmadıkları öne sürüldü.
İsrail, “October Rain” isimli Eurovision şarkısının siyasi mesaj içerdiği için Avrupa Yayın Birliği (EBU) tarafından reddedilmesinden sonra ismini ve sözlerini değiştirmişti.
İrlanda’nın temsilcisinden Filistin’e destek
2024 Eurovision Şarkı Yarışması’nın İrlandalı temsilcisi Bambie Thug, Filistin’e desteğini bildirerek “Filistin destekçisi olmak, antisemitik olduğum anlamına gelmiyor. Savaşa, işgale, baskıya, masum sivillerin ve çocukların öldürülmesine karşı olduğum anlamına geliyor.” ifadelerini kullandı.
Bambie Thug, Instagram hesabından “Kalbim ve dualarım Filistin halkıyla.” mesajını paylaştı.
7 Mayıs’ta düzenlenen birinci yarı finalde sahne alan şarkıcı, Filistin’e desteğini göstermek amacıyla vücuduna eski Celtic dillerinden Ogham yazı sisteminde yazdığı “Filistin’e Özgürlük” ve “Ateşkes” ifadelerinin silinmesi için Avrupa Yayın Birliğinin (EBU) talepte bulunduğunu kaydetti.
– EBU’dan sansür
Bambie Thug, ekibiyle bu isteğe karşı mücadele ettiklerini belirterek, nihayetinde “Ateşkes” yazısının kalması konusunda EBU yetkililerini ikna ettiklerini bildirdi.
Ancak bir süre sonra EBU yetkililerinin bu yazının da silinmesi talebiyle geldiğini belirten Bambie Thug, paylaşımında “Sahneye çıkışımdan yaklaşık bir saat önce bir iç toplantı yaptıklarını, ‘ateşkes’ ifadesinin artık kabul edilemez olduğunu ve bunu kaldırmazsam sahneye çıkmama izin verilmeyeceğini öğrendim.” ifadesine yer verdi.
Bambie Thug, adalet ve barış yanlısı olduğunu vurgulayarak, herkesin barınma, güvenlik, gıda, özgürlük ve şefkat hakkına sahip bulunması gerektiğini vurguladı.
– İsrail’in katıldığı Eurovision, eleştirilerin hedefinde
EBU ve İsveç devlet televizyonu SVT’nin organizasyonuyla finali 11 Mayıs’ta düzenlenecek 2024 Eurovision Şarkı Yarışması, 1992 ve 2013 yıllarından sonra üçüncü kez Malmö kentinde yapılacak.
İsrail’in katılımı nedeniyle protesto ve eleştirilerin odağındaki yarışmanın düzenlendiği Malmö, Filistin’e destek gösterilerine sahne oluyor.
İsveç polisinin yüksek güvenlik önlemleri aldığı yarışma salonunun çevresi ve şehir merkezinde Filistin bayrağı açan kişilerin protestoları engelleniyor.
Eurovision’a katılımı protesto edilen İsrail yarışmada finale kaldı
Eurovision Şarkı Yarışması’nın yarı finallerinde İsrail ve 9 ülkede daha finale adını yazdırdı.
İsveç’in Malmö kentinde binlerce Filistin yanlısı gösterici yarı final öncesi İsrail’in yarışmaya katılımını protesto etti.
İsrail ile birlikte Letonya, Avusturya, Hollanda, Norveç, Estonya, Ermenistan, İsviçre, Gürcistan ve Yunanistan final bileti alan ükeler oldu.
İsrailli Eden Golan adlı sanatçı, 7 Ekim’de Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırılarına atıfta bulunduğu düşünülen, ülkenin orijinal şarkısı “October Rain”in yeniden yazılmış bir versiyonu olan “Hurricane” adlı şarkıyı söyledi.
Golan şarkıya başladığı sırada destekleyenlerle birlikte yuhalayanlar da olduğu bildiriliyor.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yarı final öncesi mesajında Golan’a destek mesajı yayımladı ve Yahudi karşıtı olarak tanımladığı protestolara karşı durarak “kazandığını” savundu.
Eden Golan yarı final sonrası yaptığı açıklamada “İsrail’i temsil etmekten onur duyduğunu” söyledi
Yarı finalde 2003 yılında Riga’da yapılan yarışmada birinci olan Sertab Erener de sahneye çıktı.
Erener 2005 birincisi Helena Paparizou ve 1999 birincisi Charlotte Perelli ile birlikte sahne aldı.
Türkiye son kez 2012 yılında Can Bonobo ile katıldı.
Yarı final öncesi Malmö kentindeki Filistin yanlısı protestoya katılanlar arasında iklim aktivisti Greta Thunberg de vardı.
BBC’ye konuşan Thunberg, İsrail’in Gazze’deki askeri operasyonuna karşı ses yükseltmenin ve harekete geçmenin “ahlaki bir yükümlülük” olduğunu söyledi.
Thunberg, “Eurovision yarışmasının yapıldığı sırada Malmö sokaklarını dolduran on binlerce insan bunun devam etmesini kabul etmeyeceğimizi söylüyorsa, bu çok güçlü bir sinyaldir ve bir fark yaratır” dedi.
Reuters’a konuşan Matilda Varatta adlı gösterici ise Rusya’nın 2022’de Ukrayna’yı geniş çaplı işgalinin ardından olduğu gibi İsrail’in de diskalifiye edilmesini istediğini söyledi.
Varatta, “Eurovision yarışmasının siyasi olmadığı doğru değil, her zaman siyasi bir yarışma oldu ve her zaman da öyle olacak” dedi.
Yarışmada İsrail için sahne alacak olan Golan daha önce yaptığı bir açıklamada, “Müziğe, iyi enerjiye odaklandım. Beni destekleyen çok fazla insan var ve özellikle bu zamanlarda ülkemi temsil etmekten gurur duyuyorum” dedi.
Malmö’de daha düşük katılımlı İsrail yanlısı gösteride insanlar Golan’ı desteklemek için Hurricane şarkısını söyledi.
İsveç’in Svenska Dagbladet gazetesine konuşan Yael Sages Wahlström adlı bir gösterici “Eurovision’la pek ilgilenmiyorum. Ancak İsrail’e karşı böylesine büyük bir nefret fırtınası estirildiği için destek vermek istedim” dedi.
Geçtiğimiz süreçte pek çok ülke İsrail’in, Gazze’de büyük bir yıkıma neden olan saldırıları nedeniyle yarışmaya dahil edilmemesi için çağrılarda bulunmuştu.
İzlanda, Finlandiya, Norveç, Danimarka ve İsveç’te benzer itirazlar dile getirildi. Bu ülkelerde sanatçılar Rusya’nın iki yıl önce başlayan Ukrayna işgali sonrası diskalifiye edildiğini hatırlattı.
Eurovision organizatörleri, Ukrayna ve Gazze’deki durumların farklı olduğunu söyleyerek İsrail’in yarışmadan çıkarılması çağrılarına direndi.
İsrail’in şarkısı neden tartışma yarattı?
İsrail’in kamu yayıncısı Kan’a göre Hurrican şarkısının sözleri kişisel bir kriz yaşayan bir kadının hikayesini anlatıyor.
Yarışmanın organizatörleri, İsrail’in şarkısını, sözlerini “siyasi tarafsızlık” kuralını ihlal ettiğini söyleyerek yarışmadan men etmişti.
İsrail devlet televizyonu Kan, ilk olarak 7 Ekim’deki Hamas saldırısına gönderme yapan şarkının sözlerinin değişmeyeceğini ilan etmişti.
Ancak İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, ülkesinin yarışmaya katılmasını sağlayacak “gerekli değişikliklerin” yapılması çağrısında bulunmuştu.
Bunun üzerine Kan, yarışmada İsrail adına yer alacak şarkının sözlerinin değişmesi için organizatörlere başvuruda bulundu.
Türkçeye “Ekim Yağmuru” olarak çevrilen şarkının sözleri İngilizce yazılmıştı. Şarkının sözlerinde, “Hepsi iyi çocuklardı, her biri. Erkeklerin ağlamadığını kim söylemiş? Saatlerce… Ve çiçekler. Hayat korkaklar için bir oyun değil” ifadeleri yer alıyor.
Şarkıdaki “çiçek” sözlerinin, savaşta hayatını kaybedenlere yapılmış bir gönderme olduğu belirtiliyor.
AA – BBC
