Hollanda Parlamentosu, ABD’nin Uluslararası Ceza Mahkemesine (UCM) yönelik yaptırım tehditlerine karşı hükümetin somut önlemler almasını öngören önergeyi kabul etti.
Parlamentonun Genel İşler ve Dış İlişkiler Konseyi kapsamında ele alınan önergede, ABD’nin UCM’ye yönelik yaptırım tehdidinde bulunduğuna dikkati çekildi.
İşçi Partisi (PvdA) ve Yeşil Sol Parti (Groen-Links) İttifakı Milletvekili Kati Piri’nin öncülüğünde, farklı partilerden 6 vekilin imzasıyla sunulan önergede, Hollanda’nın UCM’nin ev sahibi ülkesi olarak mahkemenin bağımsızlığını ve etkin işleyişini koruma konusunda özel sorumluluğu ve ulusal çıkarı bulunduğu vurgulandı.
Parlamentoda kabul edilen önergede, hükümetten, UCM’yi korumaya yönelik ulusal düzeyde somut tedbirler ve AB düzeyinde bir koruma tedbiri alması da dahil olmak üzere olası ABD yaptırımlarının etkilerini en aza indirecek önlemler için çaba göstermesi istendi.
– ABD’nin UCM’ye yönelik yaptırımları
UCM’nin 21 Kasım 2024’te İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama emri çıkarmasına karşı çıkan ABD, Mahkeme’ye karşı 2002 tarihli “Amerikan Hizmet Görevlilerini Koruma Kanunu”nu yeniden yürürlüğe aldı.
Donald Trump’ın ilk döneminde 13928 sayılı yürütme kararıyla uygulamaya alınan yasa, Joe Biden yönetimi tarafından 2021’de yürürlükten kaldırılmıştı.
Netanyahu ve Gallant hakkındaki tutuklama emrine karşı çıkan ABD yönetimi, 10 Ocak’ta UCM’ye yönelik yaptırım tasarısını yeniden oylamış ve 243’e karşı 140 oyla kabul etti.
Yasa kapsamındaki yaptırımlar, UCM’nin kurumsal yapısını, mahkeme personelini, ailelerini ve Filistin soruşturmasına destek verenleri kapsıyor. Yasa ayrıca, varlıkların dondurulması, vize yasakları, mali yardımların kesilmesi ve adli yardım taleplerinin reddi gibi kapsamlı önlemler içeriyor.
UCM’nin olası bir ABD vatandaşı veya müttefikini tutuklaması durumunda, yasa Hollanda’nın idari başkenti Lahey’deki Mahkeme binasını işgal ederek bu kişilerin kurtarılmasını öngörmesi nedeniyle “Lahey İşgal Yasası” olarak da adlandırılıyor.
Yasanın özellikle 3. bölüm, 2. paragraf, A bendindeki “müttefikler” ibaresi ve 15. bölümdeki tanımlar maddesi, İsrail vatandaşlarının da bu yasa kapsamında korumaya alındığını belirtiyor.
Lahey’de bulunan UCM, savaş suçları, soykırım ve insanlığa karşı suçlar konusunda yargılama yetkisine sahip uluslararası bir mahkeme olarak görev yapıyor.
Selman Aksünger – AA
