Logosu Tukan kuşu olan Van Der Valk markalarının sahibi Hollanda merkezli Stichting Vander Valk Merken şirketi, kendisi gibi konaklama ve yeme-içme alanında faaliyet gösteren Demsa Holding A.Ş’nin Valk markasını kullanarak haksız menfaat ve marka hakkına tecavüz ettiği iddiasıyla 20 bin TL’lik tazminat davası açtı.
Hollandalı firma, Tukan kuşu logosunu da kullanan Demsa şirketinin yıllardır tüketici nezdinde oluşturduğu imajı, tüketici hatırında kendisine transfer ettiğini ileri sürdü.
91 otel ve restoranı var
İstanbul Fikri Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’nde açılan davanın dosyasında; Hollanda’nın en büyük konaklama zinciri Van Der Valk grubunun sahibi olan Stichting Vander Valk Merken şirketi, Van Der Valk ve Valk türevi markalar altında faaliyet gösteren Hollanda, Almanya, Belçika, İspanya ve Karayipler’de 91 otel ve restoran sahibi olduğunu belirtti.
Kahve markası için başvurdu
Hollandalı şirket; dünyaca tanınmış markası olan Valk markasını kullanmaması için Demsa şirketini 2020’de noterle ihtar edildiğini ancak pandemi sürecinde dava açma hazırlıklarını ertelediğini dava dilekçesinde anlattı. Demsa şirketinin ise 2021’de “vanderbucks coffee” ibareli marka başvurusunda bulunduğunu ileri sürdü. Van Der Valk otellerinin kitap, roman, film ve müziklerde ‘hotel’ ile bahsedildiğini belirten Hollandalı firma, dava dilekçesinde şu iddialarda bulundu:
- -Demsa’nın kullandığı ‘Valk’ markaları, gerek gerçek hak sahibi gerekse üzerinde telif hakkı sahibi olduğu Van Der Valk markalarının kopyasından ibarettir.
- -Hollandalı şirket temel faaliyet alanı olan konaklama hizmetleri üzerinde kötü niyetli olarak Demsa’nın Valk markasını kullanarak markalarıyla irtibat yaratmak ve haksız menfaat elde etmek amacıyla tescil etmiştir.
- -Logo ve marka kullanımının dışında dış giydirmelerden tabelalara, personel giyiminden ambalajlara ve iç dekorasyona Van Der Valk otelleri ile yüksek benzerlik yaratmıştır. Bu benzerlik vasıtasıyla uzun yıllardır tüketici nezdinde Hollandalı firmanın oluşturduğu imaj ile Demsa firması bağlantı kurarak, tüketici hatırında yarattığı imajı kendisine transfer etmektedir.
- -hotels.com, trivago ve booking gibi konaklama rezervasyon şirketlerinde Demsa firmasına ait otelin Hollandalı şirkete ait oteller zincirinin bir parçası olduğuna dair yanılan tüketiciler tarafından yazılmış olumsuz yorumlar bulunmaktadır.
İhtiyati tedbir istedi
Hollandalı firma mahkemeden, Valk markalarının 3. kişilere devrinin önlenmesi, logo ve işaretinin tüm kullanımlarının durdurulması, afiş, yapıştırma, giydirme, çalışanların önlük ve formalarında, merkez şube ve franchise açılan iş yerlerinde kullanımlarının durdurulması için ihtiyati tedbir kararı verilmesini, bahsi geçen eşyalara el konulmasını, vandervalkistanbul.com alan adı ve site içeriğinin kullanımının durdurulmasını istedi.
Maddi ve manevi tazminat
Hollandalı firma, tanınmış Van Der Valk ve türevi markaların benzeri olan ve haksız kazanç elde etmek amacıyla kötü niyetli tescil edilmiş Valk markalarını hükümsüzlüğünü ve sicilden terkine, haksız rekabet tespitini, telif hakkına tecavüz fiilinin tespitine de karar verilmesini isteyerek, Demsa Holding’den 10 bin TL maddi, 10 bin TL manevi tazminat istedi. Uzmanlar, bu tür davalarda amacın tazminat miktarı olmadığı, marka korunmasının hedeflendiğini belirtiyor.
Tukan Kuşu nedir?
Tukan Kuşları, Meksika’nın güneyinden Orta Amerika boyunca Güney Amerika’da Arjantin’in kuzeyine kadar olan Neotropikal biyocoğrafik bölgesine endemik canlılardır. Genellikle tropiklerde alçak düzlüklerde yaşarlar ancak Andigena cinsi Andlarda yüksek irtifada ılıman bölgelerde yaşarlar.
Tukan Kuşlarının çoğunluğu balta girmemiş ormanlarda yaşar. Normal ormanlık alanlara yalnızca beslenmek amacıyla girerler ve içinde yuva yapabilecek kadar büyük kovukları olan yaşlı ağaçların oluşturduğu ormanlarda bulunurlar. Tukanlar özellikle suyun ötesine olmak üzere çok yayılmacı değildirler ve Karayiplere yayılamamışlardır. Ormanlık alanları olan savanlarda ve açık koruluklarda yaşayan bayağı tukan balta girmemiş ormanlar dışında yaşayan tek türüdür.
Tukan, Ramphastidae familyasında sınıflandırılan Neotropikal biyocoğrafik bölgesinde yaşayan kuşlara verilen ortak ad. Tukanların en yakın akrabaları Capitonidae familyasıdır. Parlak renkli tüylerinin yanı sıra genellikle gagaları da renklidir. Beş cins altında kırktan fazla türü tanınmaktadır.
Tukan Kuşları ağaçlarda yaşar ve dişileri 2 ila 21 yumurta yumurtlar. Yuvalarını ağaçkakanlar gibi başka hayvanlar tarafından ağaçlara açılmış kovuklara yaparlar. Tukanların gagaları ağaçlarda delik açmak için çok sınırlı bir kullanıma sahiptir. Yumurtadan çıkan yavrular tamamen tüysüzdür. Göç etmezler. Genellikle çift olarak ya da küçük sürüler hâlinde görülürler. Zaman zaman birbirlerinin gagalarına vurarak ya da boğuşarak görülebilirler, bilim insanları bu davranışın hiyerarşik baskınlık kurmak için olduğunu varsaymaktadırlar.
Tukanların boyutları 130 g. ağırlığında ve 29 cm. boyunda olan en küçük Pteroglossus inscriptus türünden 680 g. ağırlığında ve 63 cm. boyunda en büyük tukan olan bayağı tukan (Ramphastos toco) türüne kadar değişiklik gösterir. Gövdeleri kısa ve tıkızdır. Kuyruklarının ucu yuvarlatılmıştır ve gövde boyunun yarısı ile tamamı uzunluğunda olmak üzere değişir. Boyunları kısa ve kalındır. Ormanda yaşayan ve çok kısa mesafe uçabilen kuşlar olarak kanatları küçüktür. Kanat açıklıkları genellikle gaga ucundan kuyruk ucuna kadar olan mesafe ile aynıdır.
Tukanların bacakları güçlü ve oldukça kısadır. Parmakları iki çifttir. Birinci ve dördüncü parmakları geriye doğru dönüktür. Türlerin çoğunluğunda eşeysel dimorfizm görülmez ancak Selenidera cinsi tukanlarda bu özellik görülür. Ancak dişi tukanların gagaları genellikle daha kısa, kalın ve bazen daha düzdür. Bu özellikleri ile dişilerin gagaları erkeklere göre daha tıknaz bir görünüşe sahiptir. En büyük tukanların olduğu cinsin tüyleri genellikle mordur ancak içinde beyaz, sarı, kızıl ve siyah renkler de görülür. Daha küçük tukanların karın tüyleri sarıdır ve bir ya da daha fazla siyah ya da kızıl kuşak izlenir. En küçük tukanlar ise mavi nişanlı yeşil tüylere sahiptirler.
Bazı büyük tukanlarda gövdelerinin yarısından daha uzun olan renkli ve büyük gagaları tukanların en tanınmış özellikleridir. Boyutlarına rağmen keratinden oluşmuş süngersi bir yapının aralarını doldurduğu kemik kirişlerden ibaret tukan gagası oldukça hafiftir.[1] Bu kalın ve hafif gaga yapısı çok iyi bir kuvvet/ağırlık oranına sahiptir dolayısıyla aynı büyüklükte ama daha ağır bir gaganın getirmiş olabileceği uyum zorlukları da görülmemektedir. Gagalarda öne doğru bakan ve dişe benzeyen çentikler bu kuşlarla ilk karşılaşan doğa bilimcileri tarafından balık avladıkları ve asıl olarak etçil oldukları kanısını uyandırmış olsa da günümüzde yalnızca meyvelerle beslendikleri bilinmektedir. Araştırmacılar tukanların büyük gagalarının çok verimli bir termoregülasyon sistemi olduğunu keşfetmişlerdir.[2][3] Gün boyunca aynı dalda oturup çevrelerinde ulaşabildikleri meyvelerle beslendikleri için uzun gagaları bu sırada harcadıkları enerjiden tasarruf etmelerini sağlar. Ayrıca büyük gagaları sayesinde daha küçük kuşların gözünü korkutarak kuş yuvalarını rahatsız edilmeden yağmalayabildikleri görüşü de ortaya atılmıştır. Gagalarının uzunluğu sayesinde derin ağaç kovuklarına ulaşabilirler.
Bir tukanın uzun ve dar yaklaşık 14 ila 15 cm. uzunluğundadır, gri renklidir, tat alma organı olarak hassasiyetini artıracak şekilde yanları saçaklıdır.
Birkaç kuyruk omurunda olan değişiklik yalnızca tukanlara özgü bir yapısal özelliktir. En uç üç omur küresel eklem olacak şekilde birbirleriyle kaynaşmıştır. Bu sayede tukanlar kuyruklarını kafalarına değdirebilecek kadar öne doğru çevirebilirler. Bu pozisyonda uyudukları için kuyruklarının ucu başlarından öne doğru çıkacak şekilde bir tüy yumağı gibi görünürler.
Hayati Arıgan – Dünya Gazetesi
