Usta gazeteci, adı Hollanda ile özdeş İlhan Karaçay Prinsjesdag’da Hollanda Kralı Kral Willem-Alexander’ın konuşmasını yorumladı.
Prinsjesdag Töreni Bu Yıl Farklı Bir Şekilde Gerçekleşti
Hollanda’da her yıl büyük bir coşkuyla kutlanan Prinsjesdag töreni, bu yıl bazı değişikliklerle gerçekleştirildi. Geleneksel olarak binlerce Hollandalının sokaklarda toplandığı ve Kraliyet ailesini selamladığı tören, geçen yıl yaşanan olayların ardından bu yıl daha kısıtlı bir şekilde yapıldı.
Geçen yıl, bazı vatandaşların Kraliyet ailesine karşı protesto gösterisinde bulunması nedeniyle bu yıl törenin yapılacağı sokaklara sadece davet edilenler alındı. Bununla birlikte, küçük bir grup Hollandalıya protesto hakkı tanındı. Bu değişiklikler, törenin alışılmış coşkusunu ve kalabalığını önemli ölçüde azalttı.
Bu yıl sokaklarda gözle görülür bir şekilde az sayıda Hollandalı yer aldı, bu da törenin havasını etkiledi. Kraliyet ailesinin geçişi sırasında yapılan protestolar, güvenlik endişelerini artırmış ve törenin düzenlenme şekline yansıyan bu kısıtlamalar, halkın büyük bir kısmının törene katılımını engellemiştir
2025 YILI BÜTÇESİNİN İÇERİĞİ
Kral Willem-Alexander, Ridderzaal’da yaptığı konuşmada 2025 yılı bütçesi hakkında detaylı bilgiler verdi. Bu konuşma, milyonennota olarak bilinen ve hükümetin gelecek yıl için mali planlarını içeren bütçenin halka açıklandığı an olarak önem taşır. Bu yılki bütçe, çeşitli sosyal, ekonomik ve politik konulara değinirken özellikle göç ve yabancılar konusuna geniş yer ayırdı.
GÖÇ VE YABANCILAR POLİTİKASI
Bütçe içinde yer alan göç ve yabancılar konusundaki satırlar, Hollanda’nın bu alandaki politikalarının ana hatlarını çizdi. Hükümet, göçmenlerin entegrasyonunu kolaylaştırmak ve sosyal uyumu artırmak amacıyla yeni önlemler alacağını duyurdu. Bu kapsamda, göçmenlerin dil öğrenme süreçlerinin hızlandırılması, eğitim ve işgücü piyasasına katılımlarının teşvik edilmesi planlanıyor.
Özellikle sığınmacı akınlarının yönetimi ve mülteci politikaları üzerinde durulan bütçede şu maddelere yer verdi:
Sığınmacı Kabul Merkezi Kapasitesinin Artırılması: Hollanda, sığınmacı kabul merkezlerinin kapasitelerini artırarak daha fazla kişiye barınma imkanı sunmayı hedefliyor. Bu merkezlerde sunulan hizmetlerin kalitesinin iyileştirilmesi ve sığınmacıların temel ihtiyaçlarının karşılanması öncelikli konular arasında yer alıyor.
İş Gücü Piyasasına Entegrasyon: Göçmenlerin iş gücü piyasasına entegrasyonunu hızlandırmak amacıyla mesleki eğitim programları ve istihdam destekleri artırılacak. Bu kapsamda, göçmenlerin mesleki becerilerini geliştirebilmeleri için çeşitli kurslar ve eğitim programları düzenlenecek.
Dil Eğitimi ve Kültürel Uyum: Göçmenlerin Hollandaca öğrenme süreçlerini hızlandırmak için ücretsiz dil kursları yaygınlaştırılacak. Ayrıca, kültürel uyumun sağlanması amacıyla çeşitli sosyal
etkinlikler ve programlar düzenlenecek. Göçmenlerin yerel topluluklarla daha kolay bütünleşmeleri için teşvikler sağlanacak.
Barınma ve Sosyal Destek: Göçmenlerin barınma sorunlarını çözmek amacıyla sosyal konut projelerine ağırlık verilecek. Bu projeler kapsamında göçmenlere uygun fiyatlı ve güvenli konutlar sağlanacak. Ayrıca, sosyal destek hizmetleri artırılarak göçmenlerin günlük yaşamlarını daha rahat sürdürebilmeleri amaçlanıyor.
Yabancı Öğrenciler ve Eğitim: Hollanda’da eğitim gören yabancı öğrencilerin sayısının artması nedeniyle, üniversitelerdeki eğitim kalitesinin korunması ve yabancı öğrencilerin eğitim süreçlerinde karşılaştıkları zorlukların aşılması için yeni düzenlemeler getirilecek. Bu kapsamda, üniversitelerle işbirliği yapılarak yabancı öğrencilerin akademik ve sosyal hayata uyumları desteklenecek.
EKONOMİK VE SOSYAL ÖNLEMLER
Göç ve yabancılar politikasının yanı sıra bütçe, ekonomik büyümenin sürdürülebilirliği, sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi, iklim değişikliğiyle mücadele ve dijital dönüşüm gibi konulara da geniş yer ayırdı. Hükümet, ekonomik istikrarın korunması ve toplumsal refahın artırılması amacıyla çeşitli mali önlemler alacağını duyurdu.
Sonuç olarak, Hollanda’da dün kutlanan Prinsjesdag, Kraliyet ailesinin geçit töreni ve Kral Willem-Alexander’ın bütçeyi okumasıyla büyük bir coşku ve ilgiyle tamamlandı. 2025 yılı bütçesi, göç ve yabancılar konusunda alınacak yeni önlemler ve sosyal uyum politikalarıyla dikkat çekerken, ekonomik ve sosyal hedeflere ulaşmak için hükümetin kararlı adımlar atacağı bir yıl olacağı mesajı verildi.
KRALİYET TİYATRO SALONU’NA GELEN KADINLARIN ŞAPKALARI
Prens Günü, sadece politik anlamda değil, aynı zamanda modanın da ön plana çıktığı bir gün olarak bilinir. Özellikle Kraliyet Tiyatro Salonu’na gelen kadınların taktığı şapkalar büyük ilgi görür. Bu yıl da davetliler birbirinden renkli ve yaratıcı şapkalarla adeta bir moda şovu sergiledi. Hollandalı kadınların zarif ve şık şapkaları, törene ayrı bir renk kattı. Bazı şapkalar klasik ve sofistike tarzda olurken, bazıları oldukça yenilikçi ve dikkat çekici tasarımlarla göz kamaştırdı. Kraliçe Máxima’nın zarif ve ihtişamlı şapkası ise her zamanki gibi büyük beğeni topladı.
GOUDEN KOETS’UN YERİNE CAMLI ARABA
Geçit töreninde bu yıl bir ilk yaşandı. Tarihi Gouden Koets (Altın Araba) restorasyon çalışmaları nedeniyle geçit töreninde yer almadı. Yerine, daha modern ve sürdürülebilir özelliklere sahip yeni bir at arabası kullanıldı. Bu değişiklik, hem tarihî mirasa saygı hem de modern çağın gereksinimlerine uyum sağlama açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi. Yeni araba, halktan olumlu tepkiler aldı ve modern tasarımıyla dikkat çekti.
İLGİNÇ GELİŞMELER VE AYRINTILAR
Prinsjesdag sadece resmi tören ve bütçe açıklamasıyla sınırlı kalmaz. Bu yılki etkinlikte dikkat çeken bazı ilginç detaylar da vardı. Örneğin, bazı milletvekillerinin geleneksel kıyafetler yerine modern ve sıra dışı kıyafetler tercih etmesi, medya ve halk arasında tartışma yarattı. Ayrıca, Kral Willem-Alexander’ın konuşması sırasında teknolojik bir aksaklık yaşanması ve mikrofonunun kısa süreliğine çalışmaması da ilginç anlar arasında yer aldı.
Hollanda’da dün kutlanan Prinsjesdag, Kraliyet ailesinin geçit töreni, renkli şapkalar, Gouden Koets’un yerine kullanılan yeni araba ve Kral Willem-Alexander’ın bütçeyi okumasıyla büyük bir coşku ve ilgiyle tamamlandı. 2025 yılı bütçesi, göç ve yabancılar konusunda alınacak yeni önlemler ve sosyal uyum politikalarıyla dikkat çekerken, ekonomik ve sosyal hedeflere ulaşmak için hükümetin kararlı adımlar atacağı bir yıl olacağı mesajı verildi.”
HÜKÜMET PROGRAMINDAKİ KONULAR GENELLİKLE AŞAĞIDAKİ GİBİDİR:
– Yasaların anayasaya uygunluğunu denetleyecek bir anayasa mahkemesi kurulacak.
– Ücretsiz okul yemekleri devam edecek.
– Okullar, ders kitaplarındaki KDV artışı için tazminat alacak.
– Eğitimde uzun vadeli cezalar üzerine müzakereler yapılacak.
– Uluslararası öğrenci sayısı azaltılacak.
– Hollanda Yayın Kurumu (NPO) yeniden yapılandırılacak.
– 2027 sonunda, vergi skandalından mağdur olan herkes tam olarak tazmin edilecek.
– Ülkeyi girişimciler için daha cazip hale getirmek amacıyla bir girişimcilik zirvesi düzenlenecek.
– Otoyollarda mümkün olduğunda 130 km/s hız limiti yeniden uygulanacak.
– Sağlık sigortası kapsamındaki kişisel katılım payı 2027’den itibaren 165 Euro’ya düşürülecek.
– Az nüfuslu bölgeler için “düşük nüfus ödeneği” getirilecek.
– Savunma için çok daha fazla para ayrılacak.
– Enerji desteği fonu devam ettirilecek. 2025 ve 2026 yıllarında fon bütçeye dahil edilecek.
– Uzun mesafeli uçuşlar için hava vergisi artırılacak.
– Daha sıkı bir iltica politikası uygulanacak.
– Ek bir vergi dilimi getirilecek ve ilk dilimdeki vergi oranı düşürülecek.
– Hayvan hakları hayvan ticaretinde korunacak.
– Teknik eğitimler İngilizce olarak verilmeye devam edecek.
– Terörle mücadelede daha sıkı önlemler alınacak.
– Organize suçla mücadele “en yüksek öncelik” olacak.
– Ukrayna’ya olan Hollanda desteği gerektiği sürece devam edecek.
– Çiftçilere hassas doğayı onarmaları için yardımcı olunacak.
– Daha fazla nükleer santral açılacak ve üçüncü ve dördüncü nükleer santralin açılması gündemde olacak.
Bu yılın bütçe teklifi “Refah ve istikrar için sağlıklı bütçe” başlığı altında sunuldu. Açıklanan hükümet politikası, vatandaşların cebini etkileyecek detaylar da içeriyor.
Herkesin harcanabilir geliri artacak 2025 yılında herkesin satın alma gücü biraz artacak. Ortalama bir Hollandalının harcanabilir geliri gelecek yıl %0,7 ve yardımlarla yaşayanların geliri %0,9 artacak. Ancak bu, başlangıçta planlanan %2,1’den çok daha düşük. Daha düşük orta gelir grupları (yılda 50.000 Euro brüt gelire kadar) %1,1 ile en fazla kazanç sağlayacak. Ancak hükümet, çalışanlar için vaat edilen vergi indirimlerinin bir kısmını erteleyecek.
İlk gelir diliminde daha az vergi ödenecek: Gelir vergisi için yeni bir dilim getirilecek ve bu dilimde daha düşük bir vergi oranı uygulanacak. Bu şekilde çalışanlar ilk gelir diliminde daha az vergi ödeyecekler.
Yoksul ailelerden gelen çocuklar için ücretsiz okul yemekleri: Ücretsiz okul yemekleri devam edecek. Bu yemekler, iki yıl önce yoksul ailelerin çocuklarına yardımcı olmak amacıyla başlatıldı. Başlangıçta hükümet programında yer almayan bu madde, değiştirilerek yeniden bütçeye dahil edildi.
Yabancı çalışanlar için vergi avantajı devam edecek: Yabancı yüksek vasıflı çalışanlar (expatlar) için vergi avantajı devam edecek, ancak %30’dan %27’ye düşürülecek. Expatlar, gelirlerinin bir kısmı üzerinden daha az vergi ödeyecekler.
Savunma için daha fazla para ayrılacak: Ekonomik büyüme sayesinde savunmaya daha fazla para ayrılacak. Hükümet, NATO normuna bağlı kalma kararı aldı. Bu kural, gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYİH) %2’sinin savunma bütçesine ayrılmasını öngörüyor. Bu para, tank alımı gibi harcamalara gidecek. Ayrıca sınır güvenliği için daha fazla para ayrılacak ve bu, yasadışı göçle mücadeleye de katkıda bulunacak.
Tapu masrafları düşecek: Ev sahipliği yapmayacak evler için tapu masrafları %2’den fazla düşürülecek. Bu, kiralık konut piyasasını canlandırmak için yapılmaktadır.
Sağlık sigortası kapsamındaki kişisel katılım payı düşürülecek: Beklendiği gibi hükümet, sağlık sigortasındaki kişisel katılım payını 2027’den itibaren 165 Euro’ya düşürme kararı aldı. Önümüzdeki iki yıl boyunca kişisel katılım payı 385 Euro olarak kalacak.
Öğrenciler için uzun vadeli cezalar üzerinde müzakereler devam edecek Yüksek öğretimde beklenen tasarruflar gerçekleştirilecek. Bu, çalışma cezasının kaldırılması, yüksek öğretimdeki başlangıç burslarının iptali ve daha az uluslararası öğrenci kabul edilmesiyle sağlanacak.
Nükleer Enerji: Hükümet daha fazla nükleer enerji istiyor. Borssele’deki nükleer santral açık kalacak ve iki yeni santral için hazırlıklar devam edecek. Üçüncü ve dördüncü santral ve bunların finansmanı konusunda daha sonra karar verilecek. Ayrıca küçük reaktörler (SMR’ler) ve daha küçük nükleer santraller için imkanlar değerlendirilecek.
Enerji Fonu: Hükümet, faturalarını ödemekte zorlanan hanelere yardımcı olmak için bir enerji fonu ayırdı. Ocak 2027’de evler için elektrik faturalarının denkleştirilmesi de sona erecek.
Otoyollarda 130 km/s hız limiti: Otoyollarda mümkün olduğunda maksimum hız limiti tekrar 130 km/s’ye çıkarılacak. Ayrıca 2025’ten itibaren yeni binek otomobiller için tüm alım sübvansiyonları kaldırılacak.
Uçuş vergisi: Hükümet, önümüzdeki yıl başında otomobil vergilerinin yeniden düzenlenmesine yönelik bir plan sunmayı planlıyor. 2027’den itibaren uçuş mesafesine bağlı olarak bir uçuş vergisi getirilecek.
İŞVEREN ÖRGÜTLERİ BÜTÇEDE ARTILAR VE EKSİLER GÖRÜYOR
VNO-NCW ve MKB-Nederland, Miljoenennota’nın iş dünyasındaki bazı endişelere yanıt verdiğini belirtiyorlar. İşveren örgütleri genel olarak ‘olumlu’ bir görüşe sahipler. Örgütler, hükümetin girişimciliğin önemini gördüğünü, örneğin KOBİ’ler için kâr istisnasının düşürülmesi ve enerji vergisinin artırılmasıyla fark ediyorlar.
MKB-Nederland başkanı Jacco Vonhof, “Son yıllarda girişimciler sürekli olarak ek yükler ve kurallarla karşılaştı. 2025’te bunun nihayet sona erecek olması ve tavsiyelerimiz doğrultusunda düzenlemelerin azaltılmasına başlanması iyi bir gelişme,” dedi ve “Bu konuda hükümeti eleştirel bir şekilde takip edeceğiz. Ayrıca, hükümet şimdi özellikle harekete geçmeli ve bunun için girişimcilerle işbirliği aramalıdır.” diye devam etti.
Ancak, işveren örgütlerine göre, bilgi, inovasyon ve eğitim alanlarındaki kesintiler gibi bazı olumsuz noktalar da var. Bu kesintiler, örgütlere göre, “gelecekteki kazanç gücümüzün zayıflatılması” anlamına geliyor. İyi bir rekabet pozisyonu için bilgi, inovasyon ve eğitim alanlarında yatırımlar gereklidir, diyorlar.
CNV SENDİKASI DA AYNI FİKİRDE
CNV sendikası da aynı fikirde. CNV’ye göre hükümet, eğitimde ‘büyük ve yıkıcı kesintiler’ yaparak kendi hedeflerini baltalıyor. Sendika, hükümetin ‘genel refahı artırmak’ ve öğretmen açığını gidermek istediğini belirtiyor, ancak bunun için gerekli kaynakların ‘kesildiğini’ ifade ediyor.
CNV Eğitim Yöneticisi Daniëlle Woestenberg, “Bu hükümet A diyor ama B yapıyor,” diyor. Ona göre, geniş refah ‘gökten düşmez’, bu para gerektirir. “Ekonomi için önemli büyüme motorları olan eğitim ve öğretime, açık bilgi ekonomisine ihtiyacınız var. Bu yüzden aslında bunlara yatırım yapmalısınız. Ama bu hükümet ne yapıyor? Bu hükümet eğitimi bütçe kapatma aracı olarak görüyor ve gelişim fırsatları ile bilgiyi kesiyor.”
CNV, bilimsel araştırmalar için planlanan kesintiler ve tekrar uzun süreli öğrencilere ceza uygulama planından dolayı da öfkeli. Woestenberg’e göre, bu önlemler ‘zaten okumayı zor bulan gençleri caydıracaktır’. Özellikle öğretmenlik programları için bunun ‘yıkıcı’ olabileceğini düşünüyor, çünkü bu öğrenciler genellikle başka bir eğitimle birlikte bu programı takip ediyor. Öğrenim süresini bir yıl aşanlara 3000 Euro ceza öngören bu düzenlemelerden korkarak bazı öğrencilerin bu eğitimi almaktan vazgeçebileceği endişesi var. Ancak, bu düzenlemenin nasıl şekilleneceği ve ne zaman yürürlüğe gireceği henüz tam olarak belli değil.
AŞIRI SAĞCI OLARAK NİTELENEN HOLLANDA KABİNESİ:
Başbakan: Dick Schoof (partisiz)
İçişleri Bakanlığı:
Bakan: Judith Uitermark (NSC)
Groningen Yeniden İnşa Devlet Sekreteri: Eddie van Marum (BBB)
Kraliyet İlişkileri ve Dijitalleşme Devlet Sekreteri: Zsolt Szabó (PVV, eski VVD)
İklim ve Yeşil Büyüme Bakanlığı:
Bakan: Sophie Hermans (VVD)
Maliye Bakanlığı:
Bakan: Eelco Heinen (VVD)
Vergi ve Gümrük Devlet Sekreteri: Folkert Idsinga (NSC)
Ödenekler Devlet Sekreteri: Nora Achahbar (NSC)
Adalet ve Güvenlik Bakanlığı:
Bakanı: David van Weel (VVD)
Hukuki Koruma Devlet Bakanı: Teun Struycken (NSC)
Adalet ve Güvenlik Devlet Bakanı: Ingrid Coenradie (PVV)
Konut ve Şehircilik Bakanlığı: Bakan: Mona Keijzer (BBB)
Dışişleri Bakanlığı: Bakanı: Caspar Veldkamp (NSC)
Dış Ticaret ve Kalkınma Yardımı Bakanı: Reinette Klever (PVV)
Savunma Bakanlığı:
Bakan: Ruben Brekelmans (VVD)
Savunma Devlet Bakanı: Gijs Tuinman (BBB)
Ekonomik İşler Bakanlığı: Bakan: Dirk Beljaarts (PVV)
Tarım, Balıkçılık ve Gıda Güvenliği ve Doğa Bakanlığı:
Bakan: Femke Wiersma (BBB)
Balıkçılık, Gıda Güvenliği ve Doğa Devlet Sekreteri: Jean Rummenie (BBB)
Altyapı ve Su Yönetimi Bakanlığı:
Bakanı: Barry Madlener (PVV)
Ulaşım ve Çevre Devlet Bakanı: Chris Jansen (PVV)
Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı:
Bakan: Eppo Bruins (NSC, CU)
İlköğretim, Ortaöğretim ve Emanzipasyon Devlet Bakanı: Mariëlle Paul (VVD)
Sığınma ve Göç Bakanlığı: Bakan: Marjolein Faber (PVV)
Sosyal İşler ve İstihdam Bakanlığı:
Bakan: Eddy van Hijum (NSC)
Katılım ve Entegrasyon Devlet Bakanı: Jurgen Nobel (VVD)
Halk Sağlığı, Refah ve Spor Bakanlığı:
Bakan: Fleur Agema (PVV)
Uzun Süreli Bakım Devlet Bakanı: Vicky Maeijer (PVV)
Gençlik, Önleme ve Spor Devlet Bakanı: Vincent Karremans (VVD)
İlhan KARAÇAY yazdı ve yorumladı
