Omega-3’ün beyindeki sinir iletileri için çok önemli olan bir yağ asididir. bu nedenle de balık yağı çocuklarda sinir ve bağışıklık sisteminin gelişimi açısından önemlidir.
‘Esansiyel Yağlar’ olarak da tanımlanan Omega 3, EPA ve DHA’nın çocuklarda beyin ve zeka gelişimindeki önemini, bağışıklık sistemini desteklemedeki rolünü ve yeni eğitim öğrenim döneminde alınabilecek önlemleri Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Güldane Koturoğlu anlattı: Çocukların sağlıklı gelişim süreci içinde belirli oranda yağlara ihtiyacı olduğun söyleyen Koturoğlu; “Beyin ve bağışıklık sisteminin oluşum ve gelişimi, fonksiyonlarının devamı, sinirlerin birbirleriyle konuşabilmesi, iletişiminin de en ideal şekilde devamı için mutlaka doğru oranda DHA’ya ve belli oranlarda da EPA’ya ihtiyacı vardır. Doğrusunu isterseniz Omega 3, EPA, DHA’nın dışarıdan çocuğa verilmesi gerekir. Çünkü Omega 3 yağ asitleri vücutta sentezlenmeyen, dışarıdan alınması gereken uzun zincirli yağ asitleridir” dedi.
Hafıza ve dikkati geliştiren Omega 3 öğrenmeyi de çabuklaştırıyor
Çocuk gelişiminde ve bağışıklık sistemlerinin desteklenmesinde Omega 3 ve EPA-DHA oranının çok önemli olduğunu belirten Koturoğlu; “Genellikle önerilen günde 1000 mg’nin üzerinde Omega 3 ve 740-520 mg EPA+DHA’dır. Özellikle çocuklar için DHA değeri önemlidir. Beynin %60’ı yağ, bu yağı oluşturan ise Omega 3 yağ asidi DHA’dır. 2014 yılında Oxford Üniversitesi’nin yaptığı kontrollü bilimsel deneyde; Omega 3’ün beyin hücreleri arasındaki iletişimi sağlayarak öğrenmeyi çabuklaştırdığı, hafıza ve dikkat yeteneğini geliştirdiği ortaya kondu” dedi.
Göz sağlığı açısından da çok önemli
Bir çocuğun öncelikle sağlıklı dünyaya gelmesi ve bunu sürdürebilmesinde anne karnındaki beslenmesinin önemine vurgu yapan Koturoğlu; “Organlar dokulardan, dokular hücrelerden oluşur. Bir hücrenin görevlerini yerine getirebilmesi için hem yapısal hem de fonksiyonel olarak sağlıklı olması gerekir. Bunun için de Omega-3 yağ asitleri; EPA-DHA’ya ihtiyaç vardır. Özellikle DHA vücuttaki bütün dokuların fosfolipid membranlarının temel yapısal bileşenidir. Retinadaki DHA birikimi doğumla tamamlansa da beyindeki birikim doğumdan sonraki ilk iki yıl boyunca devam eder. Burada bilinmesi gereken nokta, çocuğun sağlıklı gelişimi için balık yağının önemli bir role sahip olduğudur. Omega 3 yağ asitleri; çocuklarda görme keskinliği, bilişsel işlev ve buna bağlı olarak IQ gelişimi ile dikkat ve sosyal gelişimlerine katkı sağlar. Ayrıca uyku düzeninin gelişimi ve spontan motor aktiviteler üzerinde olumlu etkileri vardır” dedi.
Sürecin aslında anne karnına düşmeden önce başladığını söyleyen Koturoğlu; “ Yapılan bilimsel çalışmalar anne karnında özellikle hamileliğin son üç ayında Omega 3 alımının bebeğin bağışıklık sistemini modüle ederek ileride ortaya çıkması olası hastalıkları önlemede yararlı olduğunu gösteriyor. Ayrıca Omega 3 eksikliği olan bebeklerde; ileriki yaşlarda kronik hastalıklar, kalp damar sistemi hastalıkları, obezite, tip 2 diyabet gibi hastalıkların diğer bebeklere oranla daha fazla görüldüğü belirtiliyor” dedi.
Yurt dışı araştırmalar destekliyor
Konuyla ilgili bir çok araştırmanın da var olduğunu sözlerine ekleyen Koturoğlu; “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (ADHD) uzmanları, hastaların 12 hafta boyunca günlük toplam 750 mg’nin üzerinde EPA+DHA almaları gerektiğini söylüyor.
2014 yılında Meksika’da yapılan bir başka çalışmada yaşları 8-12 yaş arasında değişen çocuklara 3 ay süreyle Omega 3 yağ asitleri takviyesi verildiğinde; çocukların algılama hızlarında gelişme, göz koordinasyonlarında ve görme perspektiflerinde ilerleme ve dikkatleri üzerine olumlu gelişmeler kaydedilmiştir” dedi.
Mevsim geçişlerinde Omega 3 desteği
Çocukluk çağında en sık görülen enfeksiyonların üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu söyleyen ve mevsimsel olarak enfeksiyon sıklığının artmasının doğal bir süreç olduğunun altını çizen Koturoğlu; “Normal koşullarda bir çocuk 6-8 yaşına kadar olan dönemde yılda 6 ile 8 kez üst solunum yolu enfeksiyonu geçirebilir. Çocukların sağlıklı gelişim süreci içinde belirli oranda yağlara ihtiyacı vardır. Özellikle beyin gelişiminde sinir hücrelerinin birbirleriyle iletişiminin ideal şekilde devamı için mutlaka doğru oranda Omega 3, EPA, DHA’nın çocuğa dışarıdan takviyeyle verilmesi gerekir. Çünkü Omega 3 yağ asitleri vücutta sentezlenmeyen uzun zincirli yağ asitleridir” dedi.
Özellikle okul çağındaki çocuklarda enfeksiyon görülme sıklığının arttığını belirten Koturoğlu; “Çocukların beslenmesine; kaliteli protein kaynaklarından kırmızı et, tavuk, balık gibi besinlerin, kalsiyum açısından zengin yoğurt, kefir, peynir gibi gıdaların mutlaka eklenmesi gerekir” dedi.
Omega 3 yağ asitlerinin en önemli iki bileşeninin EPA ve DHA olduğunu söyleyen Koturoğlu; “Özellikle beyin dokusunda DHA denilen esansiyel yağın oranı daha yüksektir. Burada en doğru kaynak balıktır ve haftada iki kez ortalama 150-250 gr balık yenmelidir. Derin deniz balıklarının dışında, sardalya, uskumru ve hamsi Omega 3 yağ asitleri açısından zengindir” şeklinde konuştu.
